تضاد ( کنتراست ، تباین ) چیست ؟

Shirazart.blog.ir 

* تضاد ، کنتراست ، تباین :

      *  کنتراست به معنی تضاد  ، تباین و کشمکش متقابل میان عناصر و کیفیت بصری است .که یکی از اصول پایه و بسیار قابل اهمیت در خلق اثر هنری می باشد .

کنتراست بواسطه ی نقش برجسته ای که در انتقال معانی و مفاهیم در زندگی ، طبیعت و آثار هنری دارد ، از اهمیت ویژه ای برخوردار است و ارتباط منطقی و در عین حال متضادی را میان اجزا و عناصر مختلف بک ترکیب و یا یک اثر هنری بیان می کند .

        

       * انواع تضاد : 

شاید مشخص کردن انواع تضاد بطور کامل امکان پذیر نباشد ولی از انواع معروف تر تضاد می توان به موارد زیر اشاره نمود : 

        

        * تضاد در شکل ( تضاد در ظاهر فرم ) :

تضاد در شکل ها ، به دلیل وجود جنبه های متفاوت و گوناگون ، کمی پیچیده به نظر می رسد .شکل های هندسی با شکل های طبیعی متضاد هستند اما در بین شکل های هندسی ، آنهایی که گو شه دار هستند با آنهایی که بدون گوشه و فرم هستند ، در تضاد قرار دارند .

بعضی از شکل های متضاد دیگر عبارتند از : شکل کامل و ناقص ، شکل قرینه و غیر قرینه ، شکل ساده و پیچیده ، شکل انتزاعی و طبیعی و غیره .....

  * یکی از شگردهای تایپوگرافی جهت حساسیت بخشیدن به حروف استفاده از فضای مثبت و منفی ( تیره و روشن ) است .حروفی که در حالت مثبت و منفی در صفحه فعال می شوند می توانند تاثیر عمده بر مخاطب بگذارند .

     * تضاد در بافت : 

تضادهای موجود در بافت و جنسیت فرم ها عبارتند از : ترم و زبر ، مات و صیقلی ، صاف و ناصاف ، زمخت و لطیف و .......  

     * نکته : همیشه بافت های زبر و خشن نسبت به بافت های نرم و لطیف جلوتر دیده می شوند ، بنابراین با استفاده از تضاد بین بافت های نرم و بافت های خشن می توان فضای سه بعدی ایجاد نمود .

     * تضاد جهت : 

بیشترین تضاد جهت ، زمانی است که دو شکل در دو جهت مخالف ، با اختلاف ۹۰ درجه با یکدیگر قرار داشته باشند و یا دو فرم که رو در روی یکدیگر قرار گرفته و با هم موازی هستند ، اما هر کدام ۱۸۰ درجه در مقابل دیگری چرخش دارد .

       * تضاد اندازه : تضاد در اندازه های عناصر بصری ، بسیار روشن و قابل درک است مانند بزرگ و کوچک ، ریز و درشت و بلند و کوتاه (  لای آن شب بوها پای آن کاج بلند )