آنچه کنکوریهای هنر باید راجع به ترکیب مواج بدانند .

Shirazart.blog.ir 

*ترکیب مواج:

ترکیبهای مواج در اینجا به دو صورت معرفی می گردند : نخست ترکیبهای مواجی که معرّف التهاب و اضطراب درونند، مانند آثار ونسان ونگوگ و دیگری ترکیبهای مواجی که به تنظیمی موزون و حساب شده نزدیک شده و هیولای درون به نظمی هندسی فرجام یافته است نظیر آثار هنرمند معاصر بریژیت رایلی .

در ترکیبهای مواج وان گوگ ، " شور جنون آسای هنرمند که در سراسر منظره پخش شده است ، هر گونه قاعده ترکیب بندی کهن را در هم می شکند و همه ی خطهای میسر را در توده ی گردان پویایی که نماد جذب کامل هنرمند در دل طبیعت است ، در هم می پیچد .این همه تاویلی است از شکنجه های هستی انسان " 

بر عکس در آثار بریژیت رایلی حرکت موج گونه ی زمان به قالب نظم بسیار دقیق و معقولی در می آید و نوعی دیگر از حرکت و زمان در تصویر معرفی می گردد‌.

آنچه کنکوریهای هنر باید راجع به ترکیب حلزونی بدانند.

Shirazart.blog.ir 

*ترکیب حلزونی:

در ترکیب " معراج حضرت رسول" ( ص)، اثر سلطان محمد نقاش ، محفوظ در موزه بریتانیا، با یکی از بدیع ترین انواع ترکیب حلزونی رو به رو هستیم :

فراخ ترین خط قوس حلزونی با اندام فرشته ای که در پایین سمت راست نگاره قرار دارد آغاز و سپس حول فرشته هایی که اطراف حضرت رسول ( ص) را احاطه کرده اند ، ادامه یافته و کانون آن به پیکر حضرت ختمی مرتبت خاتمه می یابد .

آنچه کنکوریهای هنر باید راجع به ترکیب متمرکز و غیر متمرکز بدانند .

Shirazart.blog.ir 

* ترکیب متمرکز و غیر متمرکز :

اگر در روی سطح کاغذی که در اختیار داریم یک نقطه ایجاد نماییم ، تمام توجه به آن نقطه معطوف می گردد.این نقطه به تنهایی با کل سطح کاغذ در تناسب است .حال اگر دو نقطه در سطح کاغذ ایجاد کنیم ، هر دوی آنها تلاش بی پایان برای جلب توجه بوجود می آورند .این دو مثال ساده اساس ترکیبهای " متمرکز" و" غیر متمرکز" را مشخص می دارند .در برخی از ترکیبها شاهد نوعی از ترکیب " متمرکز" هستیم که فقط یک یا چند عنصر هسته ی اصلی آن را تشکیل داده است چنانچه عناصر دیگری نیز در تابلو وجود دارند ، همه در جلب توجه بیننده ی به نقطه ی مورد نظر ، عمل می نمایند .این نوع ترکیب به ویژه در دوره ی انسانگرای رنسانس ، که انسان مرکز ثقل هر اندیشه و بینش فرهنگی بود ، مورد استفاده بسیار قرار گرفت .در تابلوهای این دوره ، انسان در مرکز ترکیب بندی قرار داشت و دیگر عناصر تشکیل دهنده ی اثر ، همه در جهت جلب توجه بیننده به آن ( انسان) عمل می نمودند .

در ترکیبهای " غیر متمرکز " عناصر گوناگون ، انسان ، طبیعت و اشیاء در چندین نقطه ی اثر پراکنده می شوند و هر کدام به نوبه ی خود در ساختار کلی اثر نقش تعیین کننده ای دارند .چشم در این قبیل آثار در نقطه ی مشخصی ثابت نیست و در سر تا سر نگاره ی گردشی موزون دارد .بیننده در این قبیل آثار به تجربه ی کم نظیری از نور و رنگ هدایت می شود که در دیگر آثار کمتر شاهد آن بوده است .

از نمونه های این نوع ترکیب بندی ، نگارگری سنتی ایران است .نگارگری سنتی ایران دارای حرکت است ، از سطحی به سطح دیگر و از ورای همین حرکت است که وجد عارف منشانه ای در بیننده به وجود می آورد .نقاشی قهوه خانه نیز که ارائه منطقی همان جهان بینی است ، بیننده را با خود در سطوح مختلف اثر به گردش وآ می دارد ، و با هر حرکت ، حکایت تازه ای روایت می کند .

از مشخص ترین ترکیبهای متمرکز نقاشی دیواری لئوناردو داوینچی ( ۱۵۱۹-۱۴۵۲) از آخرین شام حضرت مسیح ( ع) است .در این نقاشی دیواری حضرت مسیح ( ع) دقیقاً در کانون تصویر قرار گرفته و سایر اجزای تصویر ، چشم بیننده را به کانون تصویر ( پیکر حضرت مسیح( ع) ) ، هدایت می نماید .

آنچه کنکوریهای هنر باید راجع به " ترکیب اریب" بدانند .

Shirazart.blog.ir 

*ترکیب اریب:

از دیگر ترکیبهای دوازده گانه که موارد بسیاری از آن در آثار هنرمندان معاصر دیده می شود ، ترکیب اریب است .حرکت اریب در تصویر ، نمایشی از عدم ایستایی و تعادل است .ولی هنرمندان معاصر از ریتم سازنده ی بالقوه حرکت اریب بهره ی مثبت برده و ساختار بسیاری از آثارش را بر آن اساس تنظیم نموده اند .حرکت اریب اگر چه در وهله ی نخست حکایت از ریزش ، عدم پایداری و نابسامانی دارد ، ولی همین عاملهای منفی ، در ذهن هنرمندی خلاق تبدیل به فضای سازنده و مثبت گشته و به مثابه ی یک بیانیه تصویری قابل تعمق در می آید ‌.

هنرمندان بسیاری از ریتم و حرکت اریب فرم برای تنظیم خود سود برده اند .از آن جمله : جک تورکف (۱۹۲۸-۱۹۰۰) ، کنت مارتین (-۱۹۰۵)، مارک بویل (-۱۹۳۴) و بسیاری دیگر.

آنچه کنکوریهای هنر باید راجع به ترکیب مثلثی بدانند .

Shirazart.blog.ir 

* ترکیب مثلثی:

یکی دیگر از انواع ترکیب دوازده گانه ، ترکیب مثلثی است .این نوع ترکیب از جهات بسیاری با ترکیب قرینه شباهت دارد ولی از قوانین خاص قرینه ( که آنچه در سمت راست ساختمان یا تصویر ساخته شده است ، بدون کم و کاست در طرف دیگر تکرار می شود) پیروی نمی کند .ترکیبات مثلثی عموماً از استحکام استثنایی برخوردارند ‌.از این رو ، بسیاری از ترکیبات صدر رنسانس دارای ترکیبی مثلثی شکل هستند .

هنرمندان دیگری نیز از استحکام و ساختار منسجم مثلث ، برای ترکیب بندی ، سود برده ، کیفیت آن را با نیاز تصویر مورد نظر منطبق نموده و در مجموع ، مفهوم کلاسیک آن را دگرگون ساخته اند .

آنچه کنکوریهای هنر باید راجع به ترکیب متقاطع بدانند.

Shirazart.blog.ir 

*ترکیب متقاطع:

ساده ترین نوع ترکیب متقاطع صفحه ی شطرنج است .صفحه ی شطرنج از خطوطی عمودی و افقی ترکیب یافته که در تناسبی مساوی یکدیگر را قطع نموده اند .چنانچه به نقشه شهرهای کنونی توجه شود بسادگی متوجه خواهیم شد که از خطوط عمودی و افقی متقاطع تشکیل شده است .اگر حین مسافرت با هواپیما از فراز شهری عبور کنیم متوجه می گردیم که آنچه فضای زیستی شهرهای کنونی را ، در کل، تشکیل می دهد ، خطوط عمودی و افقی است .نوع قابل دسترس تر آن چهار راهیست که هر روز از آن گذر می کنیم .عناصر به وجود آورنده ی آن چیزی جز دو خط افقی و عمودی که یکدیگر را قطع نموده اند ، نمی باشد .

ترکیبهای متقاطع ، تضادی را نیز در بر دارند .تضاد بین زندگی و از پا افتادگی ؛ تضاد بین حرکت و سکون ؛ تضاد میان ایستایی و نرمش .تضادی که همیشه با آن روبرو هستیم و چنانچه وجود نداشت ، تحرکی در کار نبود و در نتیجه زندگی نیز وجود نداشت ‌. این تضاد در هنرهای تجسمی با هوشمندی از نیروهای بالقوه عناصر متقابل سود می جوید ؛ آنها را در کنار هم قرار می دهند ؛ هماهنگشان می سازد و سپس پیام خود را از طریق آنها منتقل می سازد .

پیت مندریان ( ۱۹۴۴- ۱۸۷۲) نقاش هلندی ، از جمله هنرمندانی است که در ترکیب بندیهایش از تضاد میان حرکتهای عمودی و افقی سود برده است .او ابتدا هنرمندی بود که از مناظر طبیعی نقاشی می کرد ولی به تدریج فرمهای طبیعی منظره را ساده نمود تا به ناب ترین شکل آن یعنی خطوط عمودی و افقی نزدیک گردد.او در جست و جوی یک واقعیت ناب و خالص بود ‌او در بخشی از بیانیه خود تحت عنوان : " هنرهای تجسمی و هنرهای تجسمی ناب " می گوید : 

" هر چند هنر اصولاً همیشه و در همه جا یک عنصر واحد است، ولی با این حال بیانهای مختلف و متنوع آن دو گرایش وجود دارد که در تضاد با یکدیگرند .یکی از آنها به آفرینش مستقیم زیبایی جهان توجه دارد و دیگری به بیان زیبا شناختی انسان ، یعنی به بیان فکر و تجربه او می پردازد .

روش نخست واقعیت را به صورت عینی قبول دارد ، ولی دیگری آن را به صورت ذهنی می پذیرد .بنابراین در آثار فیگوراتیو به نمایش زیبایی به صورت عینی بر می خوریم که صرفاً از طریق فرم و رنگ ، همراه با تناسبات متعادل و متقابل بیان شده اند و در عین حال تلاش شده است تا رنگ و فرم احساسی را در ما زنده کند .این کوشش اخیر که به طور حتم نتیجه ی بیان فردی است مانع از نمایش ناب زیبایی می شود ‌.ولی با وجود این اگر یک اثر هنری احساسی را در ما بیدار کند ، وجود دو عنصر مخالف هم ( یعنی ذهن و جهان) در آن انکار ناپذیر است .هنر مجبور است تا راه حل صحیحی را پیدا کند .هنرِ طبیعت گرا به رغم دوگانگی تمایلات خلاقانه اش میان ذهنیت و عینیت هماهنگی لازم را فراهم آورده است .در نظر بیننده در شرایطی که خواهان زیبایی خالص است ، تمایل به بیان فردی در درجه ی اول اهمیت است .ولی از نظر هنرمند ، جست و جوی بیانی واحد از طریق توازن و تعادل دو قطب مخالف همیشه و همه جا مورد توجه بوده و خواهد بود .

افزون بر موندریان هنرمندان دیگری نیز از ترکیب متقاطع ( عمودی - افقی) در آثارشان سود برده اند که ازآن  میان می توان به آثار " جوزف آلبرز" ( ۱۹۷۶-۱۸۸۸)، فریتز کلارنر(۱۹۷۲-۱۸۹۹) و رابرت رایمن اشاره کرد . 

شروع کلاسهای تخصصی کنکور هنر در شیراز ( خلاقیت تصویری ، درک عمومی هنر)

( shirazart.blog.ir )

* شروع کلاسهای درک عمومی هنر و خلاقیت تصویری در شیراز از یکشنبه ۸ مهر ماه 

* مدرس : زهرا جوکار 

* جهت مشاوره و برنامه ریزی و هماهنگی با شماره ۰۹۱۷۰۵۲۲۱۹۲ تماس حاصل فرمائید. 

فیلم" مارسل دوشان "در ۶۰ ثانیه

Shirazart.blog.ir 

آنچه کنکوریهای هنر باید راجع به "خطوط کنستراکتیو " بدانند .

Shirazart.blog.ir 

خطوط کنستراکتیو ( ساختاری یا ساختمانی) 

این خطوط حالتی خشک و منضبط دارند و طبق قاعده و قانون ترسیم می شوند بنابراین در ترسیم این خطوط طراح مقید به رعایت قاعده و قانون است .

نکته : تمام خطوط نقشه کشی صنعتی ، ساختمانی و طراحی صنعتی خطوط کنستراکتیو می باشند .

۱۲۹) این تصویر اثر " پل کله " است و با وجود اینکه خطوط آن با دست آزاد ترسیم شده اند ولی نظم و انضباط موجود در آنها بیشتر متمایل به خطوط کنستراکتیو می باشد. 

۱۳۰) در این تصویر نمونه هایی از خطوط کنستراکتیو در نقشه کشی دیده می شود .

۱۳۱) این تصویر طرح مسجد " شیخ لطف الله " در اصفهان با استفاده از خطوط نقشه کشی ( کنستراکتیو  ) می باشد .

۱۳۲) این تصویر طرح و نقشه ی " خانه بروجردی ها" در کاشان با استفاده از خطوط کنستراکتیو  است .

آنچه کنکوریهای هنر باید راجع به خطوط اکسپرسیو بدانند .

Shirazart.blog.ir 

خطوط اکسپرسیو:

این خطوط نشان دهنده ی احساس و شخصیت طراح آن است و معمولاً در کشیدن این خطوط دست کاملاً آزاد است و از قاعده و قانون پیروی نمی کند پس تمام خط هایی که در طراحی دیده می شود خط اکسپرسیو می باشند .

۱۰۵) تصویر با عنوان " جوان خروس در بغل " از آثار " معین مصور " نقاش معروف دوره ی صفویه است.

۱۰۶)چهره ی " استاد حسین بهزاد " است که توسط " محمد تجویدی" قلم گیری شده است .

۱۰۷) از آثار " سهراب سپهری" است که با تکنیک زغال اجرا شده است .

۱۰۸) این تصویر " جدال سیمرغ با اژدها" را نشان می دهد و مربوط به مکتب هرات ( سده ی نهم هجری) می باشد.

۱۰۹) اثر " پیکاسو " است که با تکنیک قلم آهنی و مرکب اجرا شده است .

۱۱۰) چهره ی " استراوینسکی" است که توسط " پابلو پیکاسو " و با تکنیک مداد اجرا شده است .

۱۱۱) چهره ی پیکاسو است که او را هنگام تمرین با چراغ قوه در کارگاهش نشان می دهد .

۱۱۲) این تصویر با عنوان " بز نشسته " از آثار " پابلو پیکاسو " است .

۱۱۳)تصویر از آثار " تولوز لوترک" نقاش معروف " امپرسیونیسم" و .....است 

۱۱۴) تصویر با عنوان " کافه" اثر " تولوز لوترک" نقاش معروف فرانسوی سبک امپرسیونیسم و......می باشد .

۱۱۵) تصویر اثر " اگون شیله" از نقاشان معروف سبک اکسپرسیونیسم می باشد .۱۱۶) تصویر از آثار " ادواردو چیلیدا " از پیکره سازان و طراحان مشهور معاصر می باشد .

۱۱۷) تصویر با عنوان " میل دارند برقصند" اثر " پل کله " می باشد.

۱۱۸) تصویر چهره ی " ماکس بکمن" نقاش معروف سبک " اکسپرسیونیسم" آلمان است که توسط خود او با تکنیک حکاکی بر روی فلز اجرا شده است .خطوط بریده بریده و منقطع در این طرح نشان دهنده ی عصبانیت و نا آرامی طراح آن می باشد .

۱۱۹) تصویر با عنوان " زن خفته" از آثار رامبراند " نقاش معروف سبک باروک است که با تکنیک قلم مو و مرکب اجرا شده است .

۱۲۰) این تصویر از آثار " ونسان ونگوگ" نقاش معروف شیوه ی " نئوامپرسیونیسم- اکسپرسیونیسم " می باشد .

نکته : طرح ها و اتودهایش اولیه چون مستقیماً از نخستین بارقه های الهام هنرمند نشات می گیرند ، مستقیماً به احساس بیننده اثر می بخشند و موجب ارتباط عمیق ترش با شکل نهایی طراحی و یا اتود می گردند .پس می توان نتیجه گرفت هر چه خطوط راحت تر و سریعتر ترسیم شوند احساس افراد را بهتر به نمایش می گذارند .

۱۲۱) طرح اولیه ی " خانواده ی مقدس با فرشته " اثر رامبراند " است که با تکنیک قلم آهنی و مرکب اجرا شده است .

۱۲۲) این تصویر طرح اولیه ی یکی از آثار " تیه پولو" نقاش معروف سبک " روکوکو" است که با تکنیک قلم آهنی و مرکب کار شده است .

۱۲۳) این تصویر اتود برای چهره ی در حال فریاد زدن " پرده ی گرونیکا" است که توسط " پابلو پیکاسو" با تکنیک مداد اجرا شده است .

۱۲۴) تصویر طرح برای " دن کیشوت" اثر" انوره دومیه " نقاش معروف رئالیسم است که با تکنیک قلم آهنی و مرکب اجرا شده است .

۱۲۵) این تصویر از آثار " گوستاو کلیمت" نقاش معروف سمبولیسم می باشد .( از سردمداران انشعاب وین ، که در آثارش سمبولیسم را با آرنوو در آمیخت .)

۱۲۶) تصویر طراحی اسکیس با عنوان " نبرد عرب با پلنگ " اثر " اوجین دلاکروا" نقاش معروف سبک رمانتیسم می باشد .

۱۲۷) این تصویر طراحی اسکیس از چهره ی یک زن اثر " پابلو پیکاسو " است که با تکنیک قلم آهنی و مرکب کار شده است .

۱۲۸) تصویر از پیش طرح های کتاب " هزار و یک شب " اثر " صنیع الملک " ( ابوالحسن غفاری ) می باشد .