پنجمین همایش ملی زبان شناسی رایانشی

Shirazart.blog.ir 

اوستا مربوط به چه دوره ایست و چگونه است ؟

Shirazart.blog.ir 

*کتاب اوستا که زبان آن جزء زبانهای دوره ی باستانی است ، در دوره ی ساسانی با تکیه بر  آگاهی های موبدان و با خطی که در دوره ی ساسانی بر مبنای خط پهلوی اختراع شده بود ، تدوین شد .اوستا ساسانی دارای بیست و یک کتاب ( نسک) و مختصر تر از اوستای دوره ی باستانی است.اوستا ی موجود ، در حدود یک چهارم اوستای دوره ی ساسانی و شامل پنج کتاب می باشد که عبارتند از : 

۱- یسنها    ۲- ویسپرد    ۳- یشتها   ۴- وندیداد     ۵- خرده اوستا

* اسطوره های موجود در بخش " یشت ها"   شامل افسانه های بسیار کهن ما قبل زردشتی و احتمالاً مربوط به دوران کفر کیشی هند و اروپایی است .خدایان ، قهرمانان و موجودات افسانه ای اوستا ، غالباً در این بخش آمده اند .

کتاب یسنها دارای ۷۲ فصل است ، که ۱۷ فصل آنها گاتهایا گاثه ها نام دارد ، که باستانی ترین بخش اوستا بوده و آن را سرودهای خود زردشت می دانند.

کتاب وندیداد یا ویدیوداد ، کتابی است که مربوط به آیین های عملی زندگی در دین زردشت و دارای مطالب اساطیری نیز می باشد.

شاهنامه منبع اصلی روایتهای اساطیری و حماسی ایران به زبان فارسی به شمار می آید ، که بر اساس خداینامه ها سروده شده است .سروده ی فردوسی نیز در اصل خداینامه نام داشت .اما به طور خاص آن را شاهنامه نامیده اند .ویژگی شاهنامه این است که روایتهای گوناگون را با هم تلفیق می کند و از این رو شخصیت هایی در آن دیده می شوند که برای اوستا و منابع پهلوی  ناشناخته اند .به عبارت دیگر ، می توان گفت که روایتهای ملی ایرانی در دوره ی متآخر ساسانی در راه تکامل و توسعه سیر می کرده و در شاهنامه ی فردوسی به صورت  کنونی در دسترس ما قرار گرفته است .

* خداینامه ها، مجموعه ی روایتهای اساطیری و تاریخی موجود در دوره ی ساسانی هستند، که بر اساس منابع کتبی و شفاهی آن دوران تدوین شده بودند .اصل پهلوی و ترجمه ی خداینامه ها ، از میان رفته است .

* آیین زردشت در حدود ۱۰۰۰ تا ۱۲۰۰پیش از میلاد ظهور کرد و خود زردشت احتمالاً در حدود سال ۱۰۰۰ ق.م می زیسته است .پیش از این آیین ، خدایانی در اندیشه های مردمان این سرزمین ستایش می شدند .خدایانی که به دوران همزیستی مردم ایران و هند و به عبارت دیگر ، به دوران هند و ایرانی تعلق داشتند . در این دوران ، آریایی ها قوای طبیعت مثل خورشید ، ماه و ستارگان را می پرستیدند .

* اوستا برای اولین بار در سال ۱۷۷۱ به وسیله ی یک فرانسوی به نام " آنکتیل دو پرون" به یک زبان غربی ترجمه شد .نخستین ترجمه ی انگلیسی آن نیز توسط " جیمز دار مستتر " انجام گرفت.

* زردشت اهورا مزدا را بالاترین خدا دانسته و خدایان دیگر را با سلسله مراتبی ، تحت سلطه ی او قرار داده است ." مزدا" به معنی خرد و فرزانگی است و سپس لقب " اهورا" به معنی " سرور" در آغاز نام او قرار می گیرد .

 

یشت

هم ریشه با کلمه یسن به معنی " پرستش" و " نیایش" سرودهایی هستند که عموما به ستایش خدایان قدیم ایرانی مانند مهر، ناهید و تیشتر و غیره اختصاص دارند .

هر یک از یشتهای بزرگ در نسخه های خطی به بخش هایی تقسیم می گردد.که اصطلاحا کرده نامیده میشود.