طراح لباس :: کنکور هنر شیراز

سبک " بیگانه گرایی" در طراحی لباس

Shirazart.blog.ir

*بیگانه گرایی ، سبک و لباس متعلق به کشوری دیگر را معرفی و عرضه می کند ، که به واسطه ی غرابت و گیرایی اش ، با افسون و جاذبه در آمیخته است .بیگانه گرایی متاثر از ارتباط های بازرگانی رو به توسعه ، میان اروپا و خاور دور و هم چنین استفاده از سبکهای غیر بومی لباس در اجراهای محبوب و پر طرفدار تئاتر ، توانست منسوجات ، تزئینات سطحی ، الگو و ضمائم لباس های اروپایی مرسوم و باب روز سراسر سده ی هجدهم را به تسخیر خود در آورد.

* مادام دو پمپادور (۶۴- ۱۷۲۱) ؛ کریستف- فلیپ اُبرکامف(۱۸۱۵-۱۷۳۸)

* چینی وار گرایی (chinoiserie) ؛ پارچه های ابریشمی اعجاب آور ؛ پارچه ی ژوی ( Toile du jouy) ؛ مشرق زمین

* مدت هاست که مُد اروپایی ، در جست و جوی پایان ناپذیرش به دنبال تازگی ، به لباس های سنتی ، هنرهای تزئینی و مدهای زودگذر غیر اروپایی ، خاصه فرهنگ های شرقی ، به عنوان منبع الهام ، روی آورده است .طی سده هایی طولانی روابط بازرگانی ای میان اروپا و خاور دور برقرار بود ، در اواخر سده ی هفدهم به تحکیم و ثبات دست یافت و همین ، جریان سرازیر شدن سیلی از صنایع دستی و منسوجات را به دنبال داشت .این امر شور و اشتیاقی نسبت به بیگانه گرایی بر انگیخت که در سراسر سده ی هجدهم تداوم یافت.

نفوذ بیگانه گرایی بیش از هر چیز در منسوجات آن دوره خودنمایی می کرد .عشق روکوکویی به پیراستگی و سادگی، ظریف کاری و هارمونی، در پارچه های ابریشمی چینی نفیس و رنگارنگی تبلور می یافت که نقش و نگار گل های شکوفان و برگهای طبیعی، پرندگان و سایر گیاهان و جانوران بر آن ها نقش بسته بود. پارچه های نخی گل دار نیز با قیمتی نازل، اما هم چنان با طراحی های منحصر به فرد چینی، بازار حاضر و آماده ی خودشان را یافتند.

تولید کنندگان اروپایی، که تحت تاثیر زیبایی پارچه های چینی قرار گرفته بودند، دست به تولید منسوجات " چینی" [ سبکِ] خودشان زدند .

این ماجرا تنها بخشی از تب و اشتیاقی وافر به چینی وار گرایی و برداشت غربی بیگانه گرای مجسم بود از شرق ، که نه حاصل تجربه ی زیسته و ملموس ، بلکه محصول قدرت تخیل بود. این جریان ، گرایشی نافذ و فراگیر بود که طراحان بومی سده ی هجدهم را جملگی تحت تاثیر خویش قرار داد. پارچه های ابریشمی اعجاب انگیز ی در ایتالیا ، انگلستان و فرانسه تولید می کردند، آمیزه ای غریب از رگه های چینی و عناصر باروک بود و از حدود ۱۷۰۰ باب شد.

پارچه های هندی ، که در انگلستان به " چیت" معروف بود ( بر گرفته از واژه ی" چینتز" به معنای پارچه ی نخی با دست نقاشی شده)، یا toile peinte ( لباس با دست نقاشی شده) در فرانسه نیز بی اندازه مرسوم و پر طرفدار بودند. با یاری پیشرفت هایی که در علوم شیمی و مهندسی صورت گرفت ، تولید فرانسوی هندی ها ( زیرا صرف نظر از منطقه و اصل کالا، هم چنان این نام را با خود داشتند)

بعد از ۱۷۵۹ ناگهان افزایش یافت .معروفترینِ این کالاها " پارچه ی ژوی" بود که کریستف - فیلیپ ابر کامف در ۱۷۶۲ آن را تولید و عرضه کرد.

مادام دو پمپادور ،معشوقه رسمیِ لوئی چهاردهم ،برای ارتقاء سطح این مد بسیار کوشید و اغلب او را پیچیده در لباس شبی از جنس ابریشم رنگی چینی وار گرایی تولید لیون ، پایتخت فرانسوی ابریشم ، به تصویر می کشیدند .

از سال ۱۷۷۲ شماری سبک با نام هایی که به اصل و نسبی غیر بومی و تباری بیگانه اشاره داشتند، در توالی زمانی کوتاهی پدیدار شد. پیراهن های لهستانی ( à la polonaise)، لاوی( á la levite)، ترکی( à la turque) و سُلطانه (à la sultane) ، نام هایی که بسیار یاد آور مشرق زمین بود ، بیش تر به تبعیت از آداب و رسوم غربی میل می کردند و با هم نام های غیر بومی خود تنها پیوندی اندک داشتند.

انقلاب کبیر فرانسه ( ۱۷۸۹) تبِ بیگانه گرایی را مدتی فرو نشاند، اما با نزدیک شدن به پایان سده ی نوزدهم این گرایش از نو و به شکلی دیگر پدید آمد، که علاوه بر این، تاثیری فراگیر و پایدار بر مدهای قرون بیستم و بیست و یکم نهاده است.

پیراهن لهستانی دوخته شده با ابریشم چینی طرح دار، حدود ۱۷۷۰ .بنیاد لباس، موزه ی هنر متروپولیتن، نیویورک، ایالات متحد