رنگ ها را بشناسیم .
Shirazart.blog.ir
*معنی رنگ: به طور کلی می توان رنگ را به دو معنای عمده بررسی کرد :
الف) رنگ به عنوان ماده ای که با آن چیزی را رنگ آمیزی می کنند .
در این معنی رنگ معمولاً از مخلوط رنگدانه های بسیار ریز ( pigment) و موادی که اصطلاحاً به آنها بست می گویند ساخته می شود.
ب) پدیده رنگی موضوعی است چند جانبه و مربوط به چگونگی دیدن و درک رنگ ، که سه عامل در ایجاد آن دخالت دارند و این عوامل عبارتند از :
۱- نور به عنوان منبع فرآیند رنگ که بدون آن رنگ اشیاء دیده نمی شود.
۲- اشیاءدر ساختار مولکولی خاصی که دارند باعث می شوند که همه یا بخشی از نور تابیده شده به آنها جذب یا منعکس شوند و به رنگ همان بخش از نور دیده می شوند .
۳- نور بازتاب یافته از سطح اشیاء در یک فرآیند پیچیده پس از مردمک به وسیله ی سلولهای نوری که در شبکیه وجود دارند تشخیص داده می شوند و سپس توسط اعصاب بینایی به شکل علائمی خاص به مغز انتقال می یابند .
پس بطور خلاصه می توان گفت که کیفیت رویت رنگها همواره با طبیعت اشیاء چگونگی تابش نور در زاویه و مقدار تابش نور و وضعیت چشم ناظر ( میزان حساسیت و شناخت او از رنگ) می باشد .
فیزیک رنگ و نور :
بدون وجود نور اجسام قابل رویت نیستند .اشیاء زمانی دیده می شوند که یا از خودشان نور منتشر و یا روشنایی منبع نور دیگری را بازتاب دهند .نور مرئی که باعث دیده شدن جهان پیرامون و اشیاء می شود بخشی از انرژی الکترو مغناطیس است که بصورت امواج منتشر می شود و زمانی که با چیزی برخورد می کند قابل رویت می گردد و بخش بسیار بزرگی از امواج الکترو مغناطیس قابل دیده شدن نیستند اما وجود آنها را با وسایل و امکانات علمی و آزمایشگاهی می توان در یافت .
نور دارای طول موجی میان حدود ۳۸۰ تا ۷۶۰ نانومتر است .امواج کوتاهتر از ۳۸۰ و بلندتر از ۷۶۰ نانومتر قابل رویت نیستند .
مانند امواج ماوراء بنفش ، اشعه ی ایکس ، امواج گاما و .....که طول موج آنها کوتاهتر از نور است و عموماً برای حیات موجودات زنده خطرناک هستند و امواج دارای طول موج بلندتر از ۷۶۰ نانومتر مثل انرژی حرارتی ، امواج مادون قرمز و امواج مخابراتی برای ایجاد گرما و ارسال اطلاعات مورد استفاده قرار می گیرند.
تجزیه نور:
در قرن هفدهم میلادی ( سال ۱۶۷۶) ، نیوتن با تجزیه نور سفید ، رنگ های طیف آن را به دست آورد .او کشف کرد که نور سفید شامل انواع اشعه است و هر گاه با شبکیه چشم انسان ، بطور جداگانه اصابت کند احساس یک رنگ مجزا را بوجود خواهند آورد و اختلاط این اشعه ها ( امواج نور ) بر روی شبکیه چشم رنگ سفید را محسوس می سازد .
طیف حاصل از تجزیه نور سفید در منشور به ترتیب از طول موج بیشتر به طول موج کمتر عبارتند از :
قرمز ، نارنجی ، زرد ، سبز ، آبی ، نیلی ، بنفش
در این طیف آن دسته از اشعه ها که طول موج کوتاهی دارند به رنگ آبی و آن دسته از اشعه های نور که بلندترین طول موج را دارند به رنگ قرمز و آن دسته از اشعه ها که طول موج متوسطی دارند به رنگ سبز دیده می شوند .پس :
بلندترین طول موج = قرمز کوتاهترین طول موج= بنفش. طول موج متوسط = سبز
سه رنگ اصلی نور :
سه رنگ اصلی نور قرمز با طول موج بلند ، سبز با طول موج متوسط و آبی با طول موج کوتاه می باشند .
شاخصه های اصلی رنگ:
چشم انسان رنگها را بر اساس سه خصوصیت از یکدیگر متمایز می کند .
الف) به واسطه رنگین بودن خود رنگها مثل تمایز رنگ زرد ، قرمز و سبز از یکدیگر به واسطه رنگ هایشان
ب) به واسطه ی میزان خلوص رنگ ها مثل تمایز رنگ آبی در حالت خالص خود با آبی هایی که از ترکیب آبی و رنگ های دیگر ساخته شده اند .
ته رنگ ( فام) :
ته رنگ یا فام که در انگلیسی به آن Hue گفته می شود ، کیفیت رنگین متمایز کننده ی رنگ ها از یکدیگر است .
درخشندگی یا روشنایی رنگ:
منظور از درخشندگی درجه ای از روشنی است که آن را از درجه ی دیگری از روشنی یا تیرگی همان رنگ متمایز می کند .به تعبیر دیگر سایه رنگ های مختلفی که از ترکیب یک رنگ یا سیاه و سفید بدست می آید که می توان آنها را با درجاتی از تیرگی و خاکستریها ی بی فام ( حاصل از ترکیب سیاه و سفید ) نیز مقایسه کرد .به این ترتیب درجات مختلف روشنی یک رنگ را میزان درخشندگی آن می گویند .
شدت یا خلوص رنگ :
منظور از خلوص رنگی درجه ی سیری یا اشباع یک رنگی می باشد .به بیان دیگر خلوص رنگی ، درجه ای از اشباع است که یک رنگ را در خالص ترین حالت خود نشان می دهد .به عنوان مثال یک آبی خالص که با هیچ رنگ دیگری مخلوط نشده باشد در آبی ترین حالت خود دیده می شود .به طوری که هیچ آبی دیگری به آن شدت از آبی بودن دیده نمی شود .این درجه از خلوص رنگی را درجه اشباع و سیری رنگ نیز می گویند .
دسته بندی رنگ ها:
به طور کلی رنگها به دو دسته تقسیم می شوند :
۱- رنگ های آکروماتیک ( بی فام)
۲- رنگ های کروماتیک( با فام)
