ترکیب قرینه

Shirazart.blog.ir 

ترکیب قرینه:

از انواع نخستین و در عین حال بسیار ساده ی ترکیب ، نوع " قرینه" آن است .اصولاً هدف از ترکیب در هنرهای تجسمی ایجاد نوعی توازن و تعادل میان اجزای تشکیل دهنده ی آن است .اگر ما در سمت راست یک برگ کاغذ نقطه ای قرار دهیم ، این نقطه به ظاهر بسیار ساده ، توازن هماهنگ سطح کاغذ را مخدوش می کند و لازم است از طریق لکه و یا نقطه ای که در دیگر سوی آن ایجاد می کنیم ، توازن لازم را در سطح کاغذ به وجود آوریم .

این خود نوعی برخورد ساده با ایجاد توازن در سطح است .چنانچه مایل باشیم مساله توازن را در تصویر از طریق دیگری به غیر از مورد فوق مرتفع کنیم به زمان ، تمرینات مکرر  و نیروهای ذهنی بسیاری نیاز خواهد بود .در عین حال استفاده از ترکیب قرینه در تناسب با زمان ایجاد آن است .

درترکیب قرینه معرف زمان ، محیط و ذهنیتی آرام ، متعادل ، موزون و ایستا است .به همین سبب این نوع ترکیب بیشتر در زمان و جوامعی طرح و طبع شده است که دارای چنین ویژگیهایی بوده است ‌در زمان معاصر که ذهن هنرمند مضطرب ، نامتعادل و پویاست ، ترکیب قرینه کمتر در آثار هنرمندان مشاهده می شود .

آنچه کنکوریهای هنر باید راجع به ترکیب بندی و انواع آن در هنر بدانند .

Shirazart.blog.ir 

تعریف ترکیب بندی :

ترکیب یا ترکیب بندی ، مهمترین فرآیند در شکل گیری اثر تصویری ، معماری و یا ارتباط بصری است .واژه ی" ترکیب " در لغت به معنای مرکب کردن و یا از چند جزء کل جدیدی را به وجود آوردن است که چیزی متفاوت از اجزای تشکیل دهنده ی نخستین آن باشد .به طور مثال در زبان فارسی ما بیش از ۳۲ حرف نداریم ولی از نحوه ی انتخاب و یا ترکیب این حروف است که واژه های متفاوتی به وجود می آید و از نحوه ی کنار هم قرار گرفتن این واژه هاست که ترکیب جدیدی ایجاد می گردد که گاه حالت شعر ، زمانی کیفیت نثر و هنگامی به کسوت طنز و یا لُغز در می آید .

در موسیقی بیش از هفت نُت وجود ندارد ، ولی با تغییر و کوتاه و بلند شدن فواصل است که نوایی جدید ایجاد می گردد و تنوعات بی شمار آهنگها و نواها را در فرهنگهای گوناگون به وجود می آورد .به دیگر سخن ، اجزای سازنده ی آهنگها در همه ی فرهنگها مجموعه ی همین هفت نت است ، ولی ترکیبهای متفاوت آنهاست که نواهای گوناگون و موسیقی ملل مختلف را آفریده است .

در طراحی و هنرهای بصری بیش از چهار نوع خط وجود ندارد : عمودی ، افقی، اریب و دوار .ولی از ترکیب و تنوعات بی شمار همین چهار نوع خط است که فرهنگ بصری ملل از کهن ترین زمان تا دوره ی معاصر شکل گرفته است و هم چنان هنرمندان کیفیتهای جدیدی از آن ابداع نموده ، به جامعه ی بشری معرفی می کنند .

شکلهای بنیادین در هندسه و هنرهای تجسمی ، از سه شکل مربع ، دایره و مثلث فراتر نمی رود ، ولی هم چنان که تا کنون شاهد بوده اید، از ترکیب همین اشکال ساده و به دست آوردن اشکال جدیدی از آنهاست که هنرمندان ، در فرهنگهای مختلف   ، متناسب با زمان و فضا و نیز نیاز باطنیشان، تصاویر و نقوش بی پایان را خلق نموده ، به فرهنگ تصویری بشر ارائه می نمایند .

رنگهای اصلی عبارتند از : قرمز ، آبی ، زرد .ولی از ترکیب آنها با یکدیگر و امتزاج آن با رنگ سفید است که دنیای وسیع رنگها ، تا بی نهایت ، حاصل می آید .

انواع ترکیب :

همان طور که اشاره شد از قرار گرفتن چند عنصر در کنار هم و یا روابط بین جزء، کل جدیدی به وجود می آید که کیفیتی نوین دارد و خود به تنهایی از اجزای تشکیل دهنده ی آن متفاوت است .این کل مرکب همان ترکیب است .ترکیب در حقیقت مهم ترین عامل در شکل گیری اثر تصویری است .چه بسیار دیده شده است که افرادی ، به مدت بسیار طولانی ، در زمینه ی هنرهای تجسمی فعالیت داشته ، ولی به لحاظ این که شناخت و مفهوم درستی از ترکیب و کاربرد آن در هنرهای تجسمی نداشته اند ، حاصل کارشان ، نتیجه ی قابل تعمقی به بار نیاورده است و آنچه که ارائه شده است در سطح نازلی از فعالیت ذهنی یک ناکام محدود مانده است .ترکیب وسیله ای است برای بیان ذهنیات هنرمند از طریق تصویر ، فرم و فضا و یا شبکه ای از روابط است که دارای عملکرد است .و به هر میزان که دانش وی از ترکیب ژرف تر و جامع تر باشد تسلط وی به ابزار و اجزای کارش بیشتر ، امکان و ابتکار عملش فزون تر ، دسترسی به ایجاد فضاهای مورد نظرش فراهم تر است و در نتیجه آفرینشگری مسلط در بیان ذهنیات خود و القای آن به مخاطبان خود خواهد بود.

کشمکش در زیر آرامش ، درباره ی هنرِ" ریچارد دیبِن کورن "نوشته ی رویین پاکباز

Shirazart.blog.ir 

د ریافت
حجم: 2.37 مگابایت

Pdf کتاب " مبانی فلسفه هنر " اثر " شپرد"

Shirazart.blog.ir دریافت

عنوان: کتاب مبانی فلسفه هنر
حجم: 4.36 مگابایت

تجزیه و تحلیل طرح" طراحی از یک شتر" اثر " معین مصور

Shirazart.blog.ir 

*طراحی معین مصور از یک شتر ، نمونه مشخصی از طراحی در اواخر دوره ی صفویه است او که از خوش قریحه ترین شاگردان "رضا عباسی " به شمار می آمد ، بنا به نوشته کنار طراحی " در شب چهارشنبه بیست و هشتم سنه ی ۱۰۸۹ ه.ق " این طرح را به یاد کمال الدین بهزاد رقم زده است .معمولاً در نگارگری سنتی ایران مناسب ترین بخش اندام انسان یا حیوان برای طراحی انتخاب می شود.یعنی در طرح و نقاشی چهره و اندام انسان کمتر با نیمرخ ، و به عوض بیشتر با حالتهای سه رخ رو به رو هستیم .به طور مثال ، نود و نه در صد حیواناتی که به تصویر در آمده اند از نیمرخ ( جهتی که بیشترین اطلاعات را از نظر طراحی اندام حیوان معرفی می کند ) طراحی شده اند .ولی معین مصور ، غیر معمول ترین زاویه دید را برای شتر انتخاب کرده است ‌.این طرز برخورد و انتخاب زاویه ی دید ، نوعی عمق نمایی را در طراحی معرفی می کند که تا این دوره کمتر سابقه داشته است .نگارگر ایرانی همیشه به سطح دو بعدی کاغذ وفادار است و با عمق نمایی کاذب ، سطح آن را خدشه دار نمی سازد .دیگر اینکه موضوع (شتر )، شکلی غالب بر فضای تصویری دارد . در حالی که فضای " غالب " و فضای " تابع" در نگارگری اصیل ایران تفکیک ناپذیر است و اجزای تصویر از وحدتی منسجم برخوردارند و به تمام سطح دو بعدی تصویر توجه شده است .افزون بر این ، در این طراحی ، فضای " مثبت" و فضای " منفی" از یکدیگر قابل تفکیک اند و به فضای بیرون از اندام شتر کمتر پرداخته شده است .نیز معین مصور با اندک لعابی از آب مرکب در لبه های طرح و نیز با نوع قلم گیری خاص خود سایه روشن دلپذیر ی در طراحی مطرح می کند که کمتر در نگارگری سنتی ایران و با این صراحت دیده شده است .در اینجا برخورد جدیدی با فعل طراحی می شود که در سنت نگارگری و طراحی سنتی کمتر نظیر داشته است .

آنچه کنکوریهای هنر باید راجع به کتاب کلیله و دمنه بدانیم.

Shirazart.blog.ir 

* قدیمی ترین کتاب نوشته شده در ایران دوره ی اسلامی ، " کلیله و دمنه" است .

* اصل کلیله و دمنه به نام " کَرَتکا و دَمنکا" به سانسکریت بوده و در زبان هندی به نام پنجه تنترا ( پنج فصل) می باشد .

* کتاب کلیله و دمنه به زبان تمثیل و در قالب داستان نوشته شده و داستانها از زبان حیوانات به ویژه دو شغال به نامهای " کلیله " و " دمنه" است. کلیله و دمنه ، کتابی تعلیمی است ، که اصل آن به زبان هندی ( سانسکریت ) بوده و به وسیله ی برزویه ی حکیم به فارسی میانه ( پهلوی ) برگردانده شده است .پس از آن ابن مقفع آن را به عربی در آورده و سرانجام نصرالله منشی متن عربی آن را به فارسی برگردانده و نکته هایی نیز به آن افزوده است .( در دوره ی غزنویان) رودکی نیز کلیله و دمنه را به شعر در آورد .

ماسک " پنده" ، ترکیبی از انسان و گاو وحشی

Shirazart.blog.ir 

* ماسک "پنده " ترکیبی از انسان و گاو وحشی است .این ماسک از اهالی " پنده کاسایی" بر گرفته شده است .این ماسک با شبکه های مثلثی حکاکی شده که اغلب با رنگدانه های تیره و روشن برای ایجاد اثری شطرنجی تزیین شده است .صورتک مذکور در طول مراسمات آیینی برای برقراری ارتباط با ارواح استفاده می شود .اهالی " پنده " معتقدند که شرایط مثبت و منفی ارواح نیاکان خود ، تاثیر ویژه ای در کیفیت زندگی اشان دارد .مردم " پنده" بیشتر کشاورزانی هستند که توسط شکار و ماهیگیری رژیم غذایی خود را دنبال می کنند .آن ها در منطقه ی جنوب غربی جمهوری دموکراتیک کنگو در امتداد رودخانه های " لوآنگو " و کاسایی زندگی می کنند .

آنچه کنکوریهای هنر باید در رابطه با "آلبرشت دورر" نقاش بدانند .

Shirazart.blog.ir 

* از نقاشان مشهور دوره ی رنسانس در شمال اروپا می توان به کسانی مانند ماتیاس گرونوالد، آلبرشت دورر  ، هانس هولباین و پیتر بروگل اشاره کرد .

* آلبرشت دورر نقاش ، گراوور ساز برجسته ی آلمان در قرن ۱۶ است و بزرگترین کمک را در زمینه ی چاپ کرده و شهرت او بیشتر به خاطر تسلط بر هنرهای چاپی ( گرافیک ) است .توجه دورر به سایه ، نیمسایه و نور ، نو آوری مهمی در هنر چاپی بود ، اما اهمیت واقعی هنر او در آن بود که توانست خصلت عاطفی هنر گوتیک را با طبیعت گرایی دوره ی رنسانس پیوند دهد.او تنها هنرمندی بود که به سبک رنسانس ایتالیا به طور کامل توجه کرد و آن را یکی از هدفهای ثابت زندگیش قرار داد .اثر چاپی با عنوان " شام آخر" از جمله آثار اوست .

* اراسموس نویسنده ی معروف سده های ۱۵ و ۱۶ آلمان ، "دورر " را با 《 اَپلز》 نقاش برجسته ی دوره ی کلاسیک باستان برابر دانسته و او را 《 اَپلز خط مشکی》 نامیده است .

* گراوور " اندوه" و باسمه ی چوبی " چهار سوار سرنوشت" و تابلوی نقاشی " چهار حواری " از جمله آثار"  آلبرشت دورر" است.

* در قرن ۱۶ در اروپا یک گروه گراوور ساز آلمانی تحت هدایت و سرپرستی " آلبرشت دورر" پرورش یافتند .این گروه به دلیل آنکه کارهایی با ابعاد کوچک انجام می دادند ، به " استادان کوچک" معروف شدند .پس از آنها گراوور سازی در آلمان رو به افول نهاد .

آلبرشت دورر در سال ۱۴۷۱ در نورمبرگ متولد شد .پدرش جواهر ساز و نقر کار( قلمزن) روی فلزات بود .ابتدا او نزد پدر و در سالهای ۹۰- ۱۴۸۶ نزد میخائیل ولگمات (Michael Wolgemut-1434-1519) آموزش دید سپس در سال ۱۴۹۰ آغاز به سفر نمود و به شهرهای گُلمار،  بازل و استراسبورک مسافرت کرد .در سال ۱۴۹۴ ازدواج کرد و در همین سال بنا به تشویق همسرش ، برای آشنایی با نهضت باززایی در جنوب ، عازم ایتالیا ( ونیز) شد .پس از بازگشت از این سفر ، تحت تاثیر اومانیستهای ایتالیایی و به ویژه مانتینا (Andrea Mantegna- c.1431-1506) و لئوناردو به آفرینش طراحی و حکاکی پرداخت .دورر پس از بازگشت از نخستین سفر خود به ایتالیا در نورمبرگ اقامت گزید و به طراحی و حکاکی روی چوب و فلزات و چاپ های دستی برای کتابها پرداخت .او در سال ۱۵۰۵ م مجدداً به ایتالیا سفر کرد و این بار مدت دو سال در ونیز بود.

* هنر دورر در سه وجه خلاصه می شود : 

       __ عشق به طبیعت 

      ___ اعتقاد به مذهب 

      ____ ارزش برای انسان 

دستان در حال نیایش ، اثر آلبرشت دورر ، با تکنیک قلم آهنی و مرکب سیاه و سفید .در این تصویر اندام دست به طرز اغراق آمیزی بلند و و کشیده طراحی شده تا کیفیت ملکوتی آن را تشدید کند .قسمتهایی از نقاشی اصلی در آتش سوزی از بین رفته است .معاهده اندازه گیری ( پرسپکتیو ) اثر آلبرشت دورر نمونه ای از آثار آلبرشت دورر چهره آلبرشت دورر ، اثر خود اونمونه ای از آثار حکاکی بر روی فلز اثر آلبرشت دورر چهره آلبرشت دورر در سیزده سالگی با تکنیک قلم نقره بر روی کاغذ آماده شده با جسو. در بالای طراحی نوشته شده است ." این طراحی را روی آیینه، در سال ۱۴۸۴زمانی که کودک بودم طراحی کردم." آخرین شام حضرت مسیح با تکنیک حکاکی بر روی فلز اثر آلبرشت دورر " علفزار " اثر آلبرشت دورر .بوته های بومادران ، بارهنگ و گل زرد که از نظر پزشکی دارای خاصیت اند با دقت و وسواس بسیار عینیت یافته اند و در تصویر قابل تشخیص اند .چهره پیر مرد اثر آلبرشت دورر با تکنیک قلم آهنی و مرکب چهار حواری اثر آلبرشت دورر .چهار پیکر تصویر نمایندگان چهار مزاج روح بشر و چهار دوره ی عمر آدمی و چهار فصل سال و ....‌‌هستند.نمونه ای از آثار آلبرشت دورر بالاها اثر آلبرشت دورر گراوور اندوه اثر آلبرشت دورر نمونه هایی از آثار طراحی آلبرشت دورر چهره ی مادر دورر ، اثر آلبرشت دورر با تکنیک زغال بر روی کاغذ

آنچه کنکوریهای هنر باید راجع به" جوتو" نقاش رنسانس بدانند .

Shirazart.blog.ir 

* جوتو نخستین استاد بزرگ مکتب فلورانس بود .و شاگردان و پیروان بسیاری در سده ی چهاردهم داشت .تاکید نقاشان فلورانسی بر شکل و خط را شاید بتوان در برابر دلبستگی نقاشان ونیزی به رنگ قرار داد .

* جوتو را می توان بنیانگذار تجربه های بصری به وسیله ی مشاهده دانست .امروز او را پدر هنر تصویری غرب می نامند .کار او عبارت بود از مشاهده ی جهان و طبیعت .او فضا را در نقاشی وارد کرد و به تجسم فضای سه بعدی بر سطح دو بعدی پرداخت .آثار او عبارتند از : رویای یواخیم - مسیح وارد اورشلیم می شود ، داوری اخروی و مریم نشسته بر تخت .

*جوتو  از معروفترین نقاشان رنسانس آغازین بود که با آثار خود ختم قرون وسطی را اعلام کرد .

* برخی کار او را به انقلابی تشبیه می کنند که باعث شد نقاشی بیزانس از میدان بدر رود ‌و هنر بزرگ و با عظمت و ناتورالیستی پایه ریزی شود.

* تاکید جوتو بر جسم ، حجم و بعد است و تصویری را در ما به وجود می آورد که آثار او را به مجسمه سازی نزدیکتر می کند .جوتو بی آنکه قواعد معینی را مورد پیروی قرار دهد ، به نوعی بُعد نمایی ( پرسپکتیو) دست یافت .در مجموع کار وی زمینه ساز تحولات نقاشی غربی در عصر نوزایی شد .

* از خصوصیات مهم آثار جوتو که برای اولین بار صورت گرفت هماهنگی میان موضوع روایت و ترکیب بندی اثر است .

* شیوه ی جوتو یعنی ساختن صحنه ی روایتی مثل یک درام در سراسر دوره ی رنسانس رشد می یابد .

نقاشی دیواری نمازخانه آرنا- پادوا با موضوع رویای یواخیم اثر جوتو

"اسفوماتو " در هنر چیست ؟

Shirazart.blog.ir 

*" محو کاری" یعنی روش برجسته نمایی نرم و دود آسا که در ایتالیایی به آن " اسفوماتو" Sfumato گفته می شود ، از ابداعات لئوناردو داوینچی است .