نقاشی قهوه خانه ای
نقاشی قهوه خانه ای
شیوه ی قهوه خانه ای شیوه ای خاص از هنر نقاشی و از جمله هنرهای بومی ، مردمی و عامه است که پیشینه ای کهن در کشورمان دارد و زمینه ساز این سنت دیرینه ، قصه خوانی ، مرثیه سرایی و تعزیه خوانی در ایران است و قدمت آن به قبل از پدید آمدن قهوه خانه می رسد و به احتمال زیاد در زمان حکومت شاه طهماسب ( دوره صفویه) در شهر قزوین به وجود آمد و بعد در دوره ی شاه عباس اول در شهر اصفهان توسعه یافت .
نقاشی قهوه خانه نوعی نقاشی ذهنی و متکی بر احساس و برداشتهای هنرمند از بن مایه های داستانی حماسی و ملی ایران و ایرانیان و داستانهای مذهبی و واقعه های تاریخی بخصوص روز عاشورا در صحرای کربلا است.موضوعات و مضامین نقاشی قهوه خانه تماما به گذشته و ادوار اسطوره ای و حماسی و تاریخی و رویدادهای مذهبی قرون اولیه ی اسلامی مربوط می شود و به دو موضوع کلی تقسیم می گردد:
۱) نقاشی غیر مذهبی : موضوعات مربوط به شاهزادگان درباری و اشرافی و مردمی که شامل موضوعات حماسی مثل دیوان نظامی و شاهنامه می گردد.
۲) نقاشی مذهبی : موضوعات مذهبی مثل تمثال ائمه و ماجرای کربلا و روایات مربوط به آن واقعه میباشد .مانند : ( طفلان مسلم و وارد شدن به کربلا و ......) در دوره ی پیش از اسلام به ویژه در دوره ساسانی نقاشانی بوده اند که دیوار ایوانها و تالارها ، ستونها و برگ کتابها رابا چهره هایی از قهرمانان یا صحنه هایی از داستانهای حماسی و افسانه ای نقش کرده اند .در دوره ی اسلامی نیز نقش انداختن بر سر دروازه ها و ورودی حمامها و رواق های زیارتگاهها و بنای زورخانه ها را با صورت و پیکر پهلوانان حماسی و صحنه های رزمی می آراستند .دوره ی رونق و شکوفایی نقاشی قهوه خانه به عصر قاجار ، به ویژه سالهای آخر سلطنت قاجاریه به این طرف است که در قهوه خانه های شهرهای بزرگ است .در این میان نقاشان ساختمان هم به نقاشی قهوه خانه علاقه مند شدند و به کار این نوع نقاشی پرداختند .پیش کسوتان نامدار نقاشی قهوه خانه " حسین قوللر آغاسی " فرزند استاد علیرضا ، نقش انداز روی کاشی و پارچه و " محمود مدبر" ذکر شده اند ." حسین قوللر آغاسی " در چهره سازی و خلق قهرمانان و صحنه های رزمی و بزمی و " محمد مدبر" در ساختن پرده های نقاشی از چهره های حماسه سازان تاریخ مذهب تشیع و وقایع دینی مهارت و استعداد وافر از خود نشان دادند .سپس شاگردان آنها " فتح لله قوللر آغاسی " ، " عباس بلوکی فر" ، " حسن اسماعیل زاده " ، " حسین همدانی " ، " محمد حمیدی" و شاگردان آنها به این کار ادامه دادند .
Shirazart.blog.ir
ممنون از تصویر زیبایی که گذاشته اید.